10 ژانویه 2023- بر اساس یافته‌های یک متاآنالیز، مصرف متفورمین برای درمان دیابت بارداری، مزایایی نسبت به انسولین دارد و یک داروی خوراکی ضدهایپرگلایسمی بی‌خطر بدون افزایش خطر عوارض جانبی کوتاه ‌مدت برای نوزادان است.

بر اساس این مطالعه که در Acta Diabetologica منتشر شده است، متفورمین ممکن است برای زنان مبتلا به دیابت بارداری که نوزادان آنها در معرض خطر هیپوگلایسمی بالایی هستند، زنانی که قادر به پرداخت هزینه یا استفاده ایمن از انسولین نیستند و زنانی که می‌خواهند افزایش وزن جنین و خود را محدود کنند، مفید باشد.

نوزادانی که در داخل رحم در معرض متفورمین قرار گرفتند در هنگام تولد وزن کمتری نسبت به نوزادانی داشتند که مادرانشان از انسولین برای کنترل دیابت بارداری استفاده می کردند. هنگامی که دیابت بارداری با متفورمین درمان می شود، خطر ماکروزومی به طور قابل ملاحظه ای نسبت به درمان با انسولین کاهش می یابد(30 درصد). هیچ افزایشی در خطر بزرگ بودن برای سن حاملگی (LGA) یا کوچک بودن برای سن بارداری (SGA) با مصرف متفورمین وجود ندارد. بروز پیامدهای نامطلوب در نوزادان زنان تحت درمان با متفورمین، علیرغم اینکه با میانگین وزنی کمتر از نرمال به دنیا آمدند، افزایش نیافت. در مقابل متفورمین، به طور قابل توجهی پذیرش در بخش مراقبت های ویژه نوزادان و خطر هیپوگلایسمی نوزادان را کاهش داد.

زنان مبتلا به دیابت بارداری کنترل نشده (GDM) حاملگی های پرخطری دارند و برخی از عوارض جانبی GDM نیز ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد، از جمله ماکروزومی (وزن تولد بیش از 4000 گرم)، ناهنجاری های جنینی، اختلالات متابولیک، دیسترس جنین، هایپربیلی روبینمی، عدم تعادل رشد، و برخی عوارض طولانی مدت. از آنجایی که انسولین نمی تواند از جفت عبور کند، به طور سنتی استاندارد طلایی برای درمان GDM بوده و امکان کنترل دقیق قند خون مادر را فراهم می کند. با این حال، انسولین درمانی دارای معایبی است، از جمله خطرات هایپربیلی روبینمی و هیپوگلایسمی، نیاز به تزریق های متعدد، افزایش هزینه های انسولین و عدم مقرون به صرفه بودن.

متفورمین، یک داروی ضد هایپرگلیسمی رایج است که دارای اثربخشی عالی در کاهش وزن و کنترل قند خون می باشد و دارای قیمت مناسبی است و توسط بیماران به خوبی تحمل می شود. در حال حاضر، چندین سازمان از استفاده از متفورمین به عنوان جایگزینی برای انسولین در دیابت بارداری حمایت می کنند. با این حال، مطالعات طولانی مدت اخیر بر روی فرزندان نتایج متناقضی را به همراه داشته است.

بنابراین، دکترXuemei Lin ، و همکارانش از دانشگاه سیچوان در چین، یک متاآنالیز جدید را برای مقایسه ایمنی و اثربخشی متفورمین در مقابل انسولین برای پیامدهای کوتاه مدت نوزادی در درمان دیابت بارداری انجام دادند. هدف آنها تعیین این موضوع بود که آیا متفورمین از نظر القای عوارض جانبی در نوزادان و تغییر رشد نوزادان نسبت به درمان دیابت بارداری با انسولین برتری دارد یا خیر. پرداختن به این موضوع با افزایش تعداد دیابت بارداری و درمان با متفورمین در سراسر جهان اهمیت دارد.

برای این منظور، پژوهشگران جستجوی جامعی در پایگاه‌های اطلاعاتی الکترونیکی انجام دادند. دو بررسی کننده داده ها را با استفاده از مدل اثرات تصادفی استخراج کردند. در مجموع 24 مطالعه شامل 4355 نفر معیارهای ورود را داشتند و در تجزیه و تحلیل های کمّی قرار گرفتند.

نویسندگان یافته های زیر را گزارش کردند:

· متفورمین، برخلاف انسولین، وزن هنگام تولد نوزادان (تفاوت میانگین 122.76-  گرم)، خطر ماکروزومی(نسبت خطر 0.68)، بستری شدن در بخش مراقبت های ویژه نوزادان(نسبت خطر 0.73) و بروز هیپوگلایسمی نوزادان(نسبت خطر 0.65) را کاهش داد.

· تجزیه و تحلیل زیر گروهی بر اساس حداکثر دوز خوراکی متفورمین روزانه نشان داد که کاهش وزن ناشی از متفورمین در نوزادان مستقل از دوز خوراکی است.

نویسندگان نوشتند: نتایج این متاآنالیز به شواهدی اضافه می کند که متفورمین ممکن است به طور خاص در زنان مبتلا به دیابت بارداری که در معرض خطر بالای هیپوگلایسمی نوزادی هستند، زنانی که قادر به پرداخت هزینه ی انسولین نیستند و کسانی که می خواهند افزایش وزن جنین و مادر را محدود کنند، مفید باشد.

آنها افزودند: متفورمین در مقایسه با انسولین بدون افزایش خطر عواقب نامطلوب نوزادی، می‌تواند به طور موثری بروز هیپوگلایسمی، ماکروزومی، وزن بالاتر نوزاد هنگام تولد و پذیرش نوزادان درICU (NICU)  را کاهش دهد.

محققان در پایان گفتند: اینکه تأثیر متفورمین بر وزن نوزاد هنگام تولد با دوز متفورمین خوراکی مرتبط است یا خیر، نیاز به بررسی بیشتر در کارآزمایی‌هایی با مقیاس بزرگ دارد.

منبع:

https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/maternal-use-of-metformin-for-gestational-diabetes-not-tied-to-adverse-neonatal-outcomes-105146